دانشکده کویرشناسی دانشگاه سمنان به‌عنوان نخستین و تنها دانشکده تخصصی کویرشناسی در سطح کشور، در سال 1386 تأسیس گردید. این دانشکده با هدف ارائه آموزش‌های تخصصی و پژوهش‌های علمی در زمینه مدیریت منابع طبیعی و محیط زیست مناطق خشک و بیابانی فعالیت خود را آغاز کرد. در سال 88-87، این دانشکده با هدف گسترش رشته‌های مرتبط با مدیریت مناطق خشک و بیابانی، مجوز تاسیس رشته «مدیریت مناطق خشک و بیابانی» را در مقطع کارشناسی دریافت کرد. با توجه به اهمیت این حوزه و نیاز به تربیت متخصصان مجرب، در سال‌های بعد، رشته های بیابان‌زدایی» در مقطع دکتری و «هواشناسی کشاورزی» در مقطع کارشناسی ارشد نیز در این دانشکده راه‌اندازی گردید .در راستای توسعه و گسترش علوم مرتبط با منابع طبیعی در مناطق خشک، در سال 1392 گروه آموزشی جنگلداری در مناطق خشک با هدف تربیت نیروی انسانی متخصص در حوزه جنگلداری مناطق خشک، با جذب دانشجویان در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، در این دانشکده شروع به فعالیت کرد. سپس در سال 1396، به‌منظور هم‌راستایی بیشتر با تغییرات علمی و فنی و بر اساس مصوبه وزارت علوم و تحقیقات، نام رشته «مدیریت مناطق خشک و بیابانی» به «مهندسی طبیعت» و نام رشته «جنگلداری» به «علوم و مهندسی جنگل» تغییر یافت.

دانشکده کویرشناسی با برخورداری از آزمایشگاه‌های پیشرفته و تخصصی، از جمله آزمایشگاه‌های سنجش از دور و سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی، خاک‌شناسی، آب خشکسالی و محیط زیست، زمین‌شناسی، جنگل‌شناسی و گیاه‌شناسی توانسته است زمینه‌ساز انجام پژوهش‌های کاربردی و ارائه راهکارهای علمی در زمینه‌های مختلف مدیریت منابع طبیعی در مناطق خشک و بیابانی باشد. با توجه به پیشرو بودن آزمایشگاههای دانشکده در سطح استان، آزمایشگاه خاک‌شناسی دانشکده از سال 1402 به‌عنوان آزمایشگاه معتمد محیط زیست و اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری به فعالیت خود ادامه می‌دهد و به ارائه خدمات تخصصی در زمینه تحلیل و بررسی خاک در راستای حفظ و توسعه منابع طبیعی می‌پردازد. دانشکده کویرشناسی دانشگاه سمنان با داشتن اعضای هیأت علمی برجسته و امکانات پژوهشی پیشرفته، مصمم است تا با تربیت فارغ‌التحصیلان توانمند، نقش مؤثری در احیاء و توسعه پایدار منابع طبیعی کشور، به‌ویژه در مناطق خشک و بیابانی ایفا کند و به ارتقاء سطح علمی و تحقیقاتی در این حوزه مهم و حساس کمک نماید. اعضای هیات علمی این دانشکده با انجام پروژه های متعدد مرتبط با صنعت و جامعه در سطح استانی و ملی، یکی از دانشکده های پویا دانشگاه سمنان در ارتباط با صنعت می باشد. عضویت اعضای هیات علمی دانشکده در کارگروهای متعدد بین الملی و کارگروهای داخل استان از دیگر مزایای دانشکده کویر شناسی می باشد. از اهداف بلند مدت دانشکده: 1- تاثیر گذاری موثر بر مدیریت بهینه مصرف آب در استان سمنان و کشور و سازگاری با تغییر اقلیم 2- استفاده از دانش های نوین در مطالعات منابع طبیعی و بیابان و برآورد فرسایش و مدیریت پوشش گیاه 3- پرورش دانشجویان و متخصصین مسلط به مباحث روز دنیا در عرصه منابع طبیعی می باشد.